آیا تابه‌حال در اینترنت شک کردید که یک عکس واقعی است یا نقاشی دیجیتال؟ بعضی از هنرمندان این عرصه طوری با جزئیات طراحی می‌کنند که آدم هوس طراح شدن به سرش می‌زند. اگر شما هم به این دلیل یا دلایل دیگر قصد دارید آموزش طراحی با قلم نوری و نقاشی-طراحی دیجیتال را بیاموزید، احتمالاً ابهاماتی درمورد شروع کردن دارید. برای طراحی دیجیتال به قلم نوری، نرم‌افزار خوب و تمرین زیاد نیاز دارید. در این مقاله آموزش طراحی با قلم نوری و سه گام موردنیاز آن را برایتان نوشته‌ایم. شما میتوانید با مراجعه به دسته بندی مربوطه خرید قلم نوری برای طراحی خود را تکمیل کنید.
قدم صفر: چه زمانی به آموزش طراحی با قلم نوری نیاز دارید؟
قبل از شروع طراحی دیجیتال و خرید هرچیزی، باید خودتان را بشناسید. آیا واقعاً به این کار علاقه دارید؟ چقدر در طراحی کردن حوصله و استعداد دارید؟ چقدر جدی‌اید؟ برای فهمیدن پاسخ این سؤال‌ها، کافی است یک کار کوچک کنید. مدتی با کاغذ نقاشی و طراحی انجام بدهید، این کار شاید به ماه‌ها هم بکشد. تا زمانی آن را انجام دهید که حس کنید، طراحی را دوست دارید یا لااقل در حدی است که دنبالش کنید.
قدم اول: از چه ابزاری برای آموزش طراحی با قلم نوری استفاده کنیم؟
وقتی که واقعاً تصمیم گرفتید به حوزۀ طراحی دیجیتال ورود پیدا کنید، باید دنبال سخت‌افزار مناسب بگردید. در این بخش، تبلت گرافیکی (قلم نوری)، تبلت طراحی و تبلت All-in-one را بهتان معرفی می‌کنیم. علاوه بر معرفیِ مدل‌ها، با مقالۀ «نحوه کار قلم نوری» می توانید کار با قلم نوری را نیز بیاموزید.
تبلت‌های گرافیکی (Graphic Tablets)
این مدل‌ها ارزان‌ترین نوع قلم‌های نوری اند. این دستگاه در ایران به «قلم نوری» معروف شده است. اکثر هنرمندان دیجیتال هم با این تبلت‌ها شروع به کار می‌کنند. به‌طور کلی دو بخش اصلی دارند: یک تاچ پد و یک استایلوس یا قلم لمسی. مدل‌های گران‌ترِ این تبلت‌ها چند دکمه هم در کنارشان دارند. این مدل‌ها مانیتور ندارند بنابراین باید یک لپتاپ یا کامپیوتر داشته باشید تا به تبلت وصل کنید. معمولاً هم با کابل USB این کار انجام می‌شود. درواقع با این تبلت‌ها طرح را روی خود تبلت نمی‌بینید بلکه به لپتاپ نگاه می‌کنید و با دستتان روی تبلت می‌کشید.
برای آشنایی بیشتر با قلم نوری، مقالۀ «انواع قلم‌نوری با توجه به شکل طراحی‌شان» را برایتان آماده کرده‌ایم.
تبلت‌های طراحی (Display Tablets)
اگر میتوانید بیشتر هزینه کنید، پیشنهاد ما تبلت‌های طراحی است. این تبلت‌ها مثل تبلت گرافیکی کار می‌کنند با این تفاوت که مانیتور دارند. یعنی مستقیماً روی صفحه تبلت نقاشی می‌کنید که باعث می‌شود حس طبیعی‌تر و عادی‌تری داشته باشد. بنابراین برای استفاده از این تبلت هم نیاز به لپتاپ یا کامپیوتر دارید ولی نیازی به نگاه کردن به آن‌ها نیست.
تبلت‌های یکجا (All-in-one Tablets)
این تبلت‌ها شامل مدل‌های معروف iPad Pro و Microsoft Surface Pro می‌شود. مزیت اصلی تبلت‌های all-in-one این است که نیازی به یک لپتاپ یا کامپیوتر دیگر ندارند. فلسفۀ اسم این تبلت‌ها هم همین است: هم تبلت‌اند و هم کامپیوتر. درواقع یک سخت‌افزار کار دو تا سخت‌افزار را می‌کند! این ویژگی باعث می‌شود هرجا که می‌خواهید حملشان کنید. البته قیمتشان قطعا برای جیب‌تان سنگینی خواهد کرد! از مشکلات دیگرشان این است که گسترۀ محدودتری از نرم‌افزارها با این تبلت‌ها کار می‌کنند.
یادتان باشد نیازی نیست که برای شروع یک خرید بزرگ و پرهزینه کنید. یک قلم‌نوری مبتدی یا متوسط تا مدت‌ها کارتان را راه می‌اندازد. برای یک انتخاب حساب‌شده‌تر، مقالۀ «راهنمای خرید قلم نوری» را حتماً بخوانید.
قدم دوم: نرم افزار مناسبِ طراحی با قلم نوری چیست؟
علاوه بر آموزش طراحی با قلم نوری لازم است نرمافزارهای حوزه طراحی را نیز بشناسی. نرم افزارهای زیادی برای نقاشی دیجیتال در سراسر وب وجود دارند. ما سه تا از بهترین‌ها و پرکاربردترین‌هایشان را به شما معرفی می‌کنیم: فتوشاپ، کریتا و پروکریت. پروکریت برای کاربران آی‌پد عالی است. برای بقیۀ سیستم عامل‌ها فتوشاپ و کریتا را حتماً در نظر بگیرید.
فتوشاپ را دریابید (Adobe Photoshop)
اگر قصد دارید طراحی دیجیتال را حرفه‌ای دنبال کنید، بی‌شک فتوشاپ گزینۀ فوق‌العاده‌ای برای شماست. این نرم‌افزار قوی‌ترین برنامه فعلی در بازار برای نقاشی دیجیتال است. درضمن اکثر کارفرماها و کلاً افراد بازار دیجیتال آرت به کسی که حرفه‌ای فتوشاپ بلد باشد راحت‌تر اعتماد می‌کنند. از طرفی افراد خیلی زیادی با این برنامه کار می‌کنند که این باعث شده مجموعۀ بزرگی از آموزش‌های رایگان و غیررایگان برای آن فراهم شود. فتوشاپ دراصل پولی است و حدود 9.99 دلار در ماه هزینه دارد ولی اغلب ایرانی‌ها از نسخۀ کرک آن استفاده می‌کنند.
کریتا را فراموش نکنید (Krita)
کریتا یک نرم‌افزار طراحی دیجیتال متن‌باز و کاملاً رایگان است. قدرت کریتا در طراحی شاید اندکی کمتر از فتوشاپ باشد ولی هنوز هم یکی از بهترین‌هاست. آموزش‌های کریتا به نسبت کمتر از آموزش‌های موجود از فتوشاپ است اما درحد مقدماتی و متوسط کارتان را راه می‌اندازند. در مسیر حرفه‌ای معمولاً نیاز است که به فتوشاپ برگردید ولی این تصمیم به شغل خودتان هم بستگی دارد.
پروکریت را کاربران آی‌پد دریابند (Procreate)
این نرم‌افزار پیشرو یکی از بهترین‌های نقاشی دیجیتال سال‌های اخیر است. کار با آن آسان است و فضای زیادی را اشغال نمی‌کند. فتوشاپ همچنان تاحدی نسبت به پروکریت برتری دارد اما با پیشرفت پروکریت، کاربران جدیدی روز به روز به آن اضافه می‌شود. این نرم‌افزار فقط در آی‌پد موجود است.
طراحی کاراکتر با قلم نوری
یکی از مواردی که در کار با قلم نوری میتوانید انجام دهید، طراحی کاراکتر با قلم نوری است. خلق کاراکترهای خلاقانه، به کمک موس و صفحه کلید کاری دشوار و وقت‌گیر است. به‌علاوه اینکه آدم را محدود می‌کند و جلوی فعالیت حرفه‌ای را می‌گیرد. پس اگر دستی در خلق کاراکتر دارید و می‌خواهید این فرایند را به رایانه و لپتاپ منتقل کنید، بهتر است به سراغ مانیتورهای طراحی یا قلم‌های نوری بروید. به کمک یک قلم، میتوانید همه چیز را درست شبیه یک کاغذ ترسیم احساس کنید. همان چیزی که توی ذهنتان جاری است را روی صفجه بیاورید و نتیجه را به صورت زنده ببینید.
نرم افزارهای لازم برای طراحی کاراکتر
برای طراحی کاراکتر با قلم نوری، میتوانید از نرمافزارهای بالا استفاده کنید. البته نرم افزاری مثل ایلوستریتور خیلی بیشتر به کارتان می‌آید. اما اگر با این نرم افزار آشنایی ندارید، میتوانید از فتوشاپ هم کمک بگیرید.
بیشتر از خود نرم افزار، در طراحی کاراکتر با قلم نوری، میزان تسلط و خلاقیت شماست که اهمیت دارد. برای اینکه بتوانید تصاویر و کاراکترهای بهتری داشته باشید، باید بیشتر و بیشتر تمرین کنید. از کاراکترهای ساده شروع کنید و سعی کنید بر ابزار قلم مسلط شوید. هرچقدر جلوتر بروید، خواهید دید که یک قلم نوری چقدر می‌تواند کمک کننده باشد.
اگر از موبایل برای خلق تصاویر استفاده می‌کنید، بازهم نگران نباشید. قلم‌های نوری اغلب قابلیت اتصال به موبایل‌های هوشمند را هم دارند. در این صورت میتوانید قلم را به گوشی خود متصل کنید، سپس به سراغ اپلیکیشن‌های طراحی موبایل بروید.
Adobe Illustrate Draw، Sketch، ArtFlow و Infinite Painter از جمله اپلیکیشن‌های مطرح موبایل برای طراحی، نقاشی و خلق کاراکتر هستند.
سایر نرمافزارهای آموزش طراحی با قلم
پیشنهاد ما این است که کارتان را با سه نرم‌افزار بالا جلو ببرید. البته انتخاب نرم‌افزار بیشتر سلیقه و ترجیح شخصی است. با تمرین کافی تقریباً در هر نرم‌افزاری میتوانید بهترین نقاشی‌ها را بکشید. بنابراین چند نرم‌افزار معروف دیگر را هم برایتان آورده‌ایم:
قدم سوم: شروع به طراحی و تمرین کنید
تا اینجا احتمالاً یک مدل قلم نوری و یک نرم‌افزار مناسب خودتان را پیدا کرده‌اید؛ پس بیاید وارد خودِ کار شویم. اول از همه بهتر است راهنمای نرم‌افزاری که انتخاب کرده‌اید را بخوانید. همچنین میتوانید با استفاده از آموزش‌های آنلاین با نوار ابزار و آموزش‌های مقدماتی آن نرم‌افزار آشنا شوید. در همین مقاله چند لینک مفید با آموزش‌های رایگان را هم برایتان قرار داده‌ایم.
اما اگر فعلاً فرصت مطالعۀ راهنمای نرم‌افزار را ندارید، نکاتی که در ادامه نوشتیم کمکتان می‌کند. این نکات صرفاً ضروریاتی است که در مسیر آموزشی طراحی با قلم نوری نیازتان می‌شود. با یک سرچ ساده در گوگل تمام این تیترها را با اندکی وقت یاد خواهید گرفت.
در شروع به چه چیزهایی نیاز دارید؟
- یک سند یا document بسازید
- تغییر تنظیمات قلم یا brush و مخصوصا کار با ویژگی حساسیت به فشار آن را یاد بگیرید.
تنظیم hardness یا سختی قلم را یاد بگیرید. این ویژگی میزان ضخامت و لبۀ قلم را تعیین می‌کند.
به‌جای اینکه انواع قلم‌ها را امتحان کنید و گیج شوید، یک قلم با سختی زیاد انتخاب کنید و طرح بزنید. بعد از چند طرح و یادگیری چم‌وخم قلم سخت، سراغ بقیه قلم‌ها بروید.
- لایه‌ها (layers) و حالت‌ها (modes) را خوب یاد بگیرید.
تفاوت لایه پس‌زمینه (background layer) و لایه عادی، همچنین با گزینه‌های multiply و overlay را آشنا شوید.
ادغام لایه‌ها، کد رنگ برای لایه‌ها، قفل کردنشان و Opecity لایه از مفاهیم مهم دیگری است که باید حتما بلد باشید. این ویژگی میزان شفاف یا کدر بودن لایه را مشخص می‌کند.
استفاده از لایۀ ماسک‌ها یا masks هم به‌شدت مفید است. هدف لایۀ ماسک این است که یک بخش از تصویر را ویرایش کند بدون اینکه بقیه بخش‌های تصویر تغییری کنند.
- یادگیری میان‌برها را برای افزایش سرعت حتماً پیشنهاد می‌کنیم.
- غیر از این ویژگی‌های پایه که مربوط به محیط نرم‌افزار است، باید مفاهیم هنری را هم بیاموزید. درمورد چند مفهوم اساسی زیر حتماً به‌طور مداوم مطالعه کنید تا کارهایتان حرفه‌ای‌تر شود:
ترکیب‌بندی، فرم و ساختار، نورپردازی و ارزش، تئوری رنگ‌ها، پرسپکتیو، آناتومی (برای طراحی انسان‌ها و حیوانات). درضمن طراحی مانکن‌ها برای یادگیری آناتومی بدن ایدۀ خوبی است.
آموزش طراحی با قلم نوری | وقت تمرین است!
اگر هنوز نمی‌دانید دقیقاً چه‌کار کنید، به یک شیء فکر کنید. یک درخت، میز یا مداد یا شاید یک دست. حالا نرم‌افزار را باز کنید و با یک قلم سخت (hardbrush) مراحلی که بالاتر گفتیم را آنجا اجرایی کنید. یکی از تمرین‌هایی که می‌تواند درطول زمان پیشرفتتان را واضح بهتان نشان دهد، کشیدن مداوم یک طرح است. هر روز همان درخت را بکشید ولی هربار بهترش کنید. شاید هربار جزئیاتی ایجاد کردید و یا دفعه بعدی نوع درخت را تغییر دادید. شاید درخت خشک شده یا حتی روی آن برف نشسته باشد. تا یک ماه این کار را تمرین کنید و هر جلسه ویژگی‌های بیشتری از نرم‌افزار را کشف کنید.
یادتان باشد که نیاز نیست از همین اولِ کار سبک خاصی پیدا کنید. فعلاً تئوری‌ها و مهارت‌های ضروری را بیاموزید و فقط تمرین کنید. شما باید تا مدت‌ها آنقدر طرح‌های مختلف بزنید تا صدای هنرتان را بشنوید. این صدا، همان سبک شماست و یک شبه پیدا نمی‌شود.
منابع پیشنهادی آموزش طراحی با قلم نوری
برای آموزش‌های فارسی نقاشی دیجیتال، نگاهی به سایت‌هایی چون مکتبخونه، فرادرس، آریاگسترافراز، پویااندیش و … بندازید. دوره‌های فارسی معمولاً پولی‌اند؛ هرچند غالباً قیمت‌ها معقول است. اگر به زبان انگلیسی تا حدی آشنایی دارید، منابع زیر را از دست ندهید:
- ویدئوهای رایگان یوتیوب مثل کانال مفیدِ Sycra
- CTRL+Paint
- Aquasixio’s Digital Access Code
- Draw A Box
- Tuts
- Concept Cookie
- Cube Brush’s Tutorials
- ConceptArt.org
- High Quality Stock Images
- Unsplash, free stock images
جمع‌بندی: آموزش طراحی با قلم نوری
همانطور که گفتیم، ورود به دنیای دیجیتال سه مرحله دارد + مرحلۀ صفر. اول از همه مطمئن شوید طراحی کردن جزوی از علایق شماست. برای اینکار هم مدتی را روی کاغذ طراحی کنید و با دنیای نقاشی درگیر شوید. بعد از اینکه مطمئن شدید بدرد این دنیا می‌خورید، سه مرحله تا طراح شدن دارید:
اول باید سخت‌افزار موردنظرتان را تهیه کنید. شما میتوانید از یک قلم دیجیتال، یک تبلت طراحی یا تبلت all-in-one استفاده کنید. بنظر ما بهتر است با یک تبلت گرافیکی یا همان قلم نوری شروع کنید که قیمت کمتر و کارایی خوبی دارد. سپس باید نرم‌افزار طراحی دیجیتال خود را انتخاب کنید. فتوشاپ معمولاً رایج‌ترین و محبوب‌ترین انتخاب است، اما گزینه‌های دیگری هم وجود دارند. در آخر باید وارد بازی شوید و واقعاً طراحی کنید. برای شروع، هراس و نگرانی به خودتان راه ندهید. یک یا دو منبع آموزشی رایگان انتخاب کنید و هر روز به مدت چند ساعت با آن تمرین کنید. تنها چیزی که نیاز دارید تمرین است و تمرین و تمرین و البته علاقه!
امیدواریم این مقاله به شما در راه یک طراح دیجیتال شدن کمک کرده باشد. اگر سؤال یا ابهامی در مورد مطالب بالاتر داشتید، حتماً برایمان بنویسید. ما در کمکس، همیشه جواب می‌دهیم.
برای نقاشی با قلم نوری کدوم مدل پیشنهاد می کنید؟
سلام
همه مدل های ذکر شده برای نقاشی با قلم نوری مناسب اند. باتوجه به نیاز و بودجه خودتون میتونید هر کدوم رو که خواستید تهیه کنید.
ممنون از توضیحات عالی و کاملتون،بسیار کمک کننده بود