تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند،ویژگی و عملکردها

بررسی تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند

قلم نوری، قلم دیجیتال، قلم خازنی، قلم بولوتوثی، قلم هوشمند، دیجیتال پن و … اسم‌هایی است که این روزها ممکن است زیاد شنیده باشید. به خصوص اگر به فکر خرید یکی از این محصولات ذکر شده افتاده باشید. مشکلی که اغلب خریداران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، تشابه اسمی به وجود آمده بین تمام این موارد است. در حالی که هر یک از این ابزارها ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند و در جایگاه مشخصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به همین خاطر قصد داریم در این مقاله به بررسی تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند و دیگر محصولات مشابه موجود در بازار بپردازیم.

وقتی پای ترجمه‌های اشتباه به میان می‌آید

پدربزرگ مرحوم این بندۀ نگارنده (که روحش شاد) نجار بود. اگر یک نجار را از نزدیک دیده باشید، مطمئنم اینکه همیشه یک خودکار یا مداد پشت گوش راستشان است، توجه‌تان را جلب کرده است. پدربزرگ من هم همیشه یک خودکار پشت گوش راستش داشت. نکتۀ جالب و بامزۀ داستان اینکه هر وقت دنبال مداد یا خودکارش بود، اول خوب تمام دم و دستگاه مغازه‌اش را می‌گشت و دست آخر تازه به سراغ پشت گوشش می‌رفت. البته مسئلۀ من این عادت همیشگی نجارها نیست. چیزی که در بحث ما اهمیت دارد، این است که برای پدربزرگ مرحومم خودکار و مداد عملاً تفاوتی نداشت. او هر دوی این‌ها را به یک چشم می‌دید و همیشه در بند و بساط نجاری‌اش دنبال چیزی به اسم «قلم» می‌گشت.

وقتی صحبت از تفاوت‌های قلم نوری با قلم هوشمند و انواع آن به میان می‌آید، به شخصه یاد همین خاطرۀ بالا می‌افتم. به زبان ساده‌‌تر، ماجرا از این قرار است که این ابزارهای الکترونیک پیش از ورودشان به بازار ایران، هرکدام اسم مخصوص به خود را دارند و هریک با نام مشخصی شناخته می‌شوند.  اما وقتی وارد بازار ایران می‌شوند، به واسطۀ شباهت‌شان به قلم‌های پدربزرگ من، نام‌هایی اینچنین به خود می‌گیرند. نام‌هایی که در فرهنگ ما به گوش آشناتر هستند و راحت‌تر در ذهن مخاطب می‌مانند. مانند قلم خازنی، قلم نوری، قلم هوشمند و … که هرکدام از این‌ها ترجمه‌های نادرستی از اصطلاحات رایج در بازار دستگاه‌های الکترونیک است.

بررسی تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند

برای اینکه با این ابزارهای الکترونیک بیشتر آشنا شویم و بهتر تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند و دیگر ابزارهای الکترونیکی موجود را بشناسیم، اجازه دهید به معرفی هرکدام از این ابزارها بپردازیم. سپس برای مقایسۀ بیشتر کارایی هرکدام را مرور کنیم. ‌

آشنایی با قلم‌های خازنی

در دسترس‌ترین قلم‌های موجود در بازار الکترونیک قلم‌های خازنی هستند. این قلم‌ها فناوری ساده‌ای دارند، و از نظر ظاهری درست شبیه به یک مداد یا خودکار کوچک به نظر می‌رسند. اگر سراغ ریشۀ زبانی این نوع از قلم‌ها هستید، می‌توانید عبارت «Stylus» را در مرورگر خود جست‌وجو کنید.

قلم‌های خازنی بیشتر در کنار تلبت‌ها یا گوشی‌های هوشمند عرضه می‌شوند. و در حقیقت یک ابزار ساده برای ارتباط برقرار کردن با دستگاه‌های لمسی به شمار می‌روند. این قلم‌ها از نظر عملکردی درست مانند نوک انگشت دست عمل می‌کنند؛ با این تفاوت که دقت عمل‌شان بیشتر است. درواقع می‌توانید قلم‌های خازنی را مثل یک مداد به دست بگیرید و از آن برای کارهای متنوعی مثل نوشتن، طراحی، ثبت امضای الکترونیک یا هر کاربرد دیگری که نیاز به حساسیت نسبی بالاتری دارد، بهره ببرید.

تکنولوژی ساخت قلم‌های خازنی متناسب با تکنولوژی ساخت صفحات لمسی است. این صفحات از نوع خازنی هستند و هر گونه تغییر در میدان الکترواستاتیکی سطح نمایشگر، به عنوان یک عملکرد یا دستور شناسایی می‌شود. (زمانی که شما با نوک انگشت خود به روی صفحه نمایشگر گوشی‌تان ضربه وارد می‌کنید، در حقیقت همین کار را انجام می‌دهید.) قلم‌های خازنی ابزاری ساده هستند که با برهم زدن میدان الکترواستاتیکی صفحه نمایشگر می‌توانند دستورات وارد شده را به دستگاه مورد نظر انتقال دهند.

 ویژگی‌های عملکردی قلم‌های خازنی

• عدم نیاز به منبع تغذیه:

در قلم‌های خازنی هیچ‌گونه ابزار الکترونیکی به کار نرفته است. در نتیجه نیازی به باتری نیز ندارند.

• گستردگی موارد استفاده:

از قلم‌های خازنی برای کار کردن با هر صفحه نمایشی (به شرط لمسی و خازنی بودن) می‌توانید استفاده کنید.

• قیمت پایین قلم‌های خازنی:

با توجه به اینکه تکنولوژی خاصی در ساخت این ابزارها استفاده نشده، در نتیجه ابزارهای ارزان‌قیمتی به حساب می‌آیند.

• وزن پایین:

یکی از تفاوت‌‌های مهم قلم نوری با قلم‌های خازنی به وزن پایین آن‌ها برمی‌گردد. همچنین از نظر اندازه نیز قلم‌های خازنی بسیار باریک هستند و به راحتی قابل حمل می‌باشند.

تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند

محدودیت‌های عملکردی قلم‌های خازنی

• عدم حساسیت به فشار:

قلم‌های خازنی نسبت به میزان فشار دست هیچ حساسیتی نشان نمی‌دهند. همین‌طور که صفحه‌ نمایشگرهای لمسی معمولی هم به میزان فشار لمس دست واکنشی نشان نمی‌دهند. به همین خاطر است که طراحان حرفه‌ای کمتر به سراغ قلم‌های خازنی می‌روند.

• نداشتن قابلیت‌های اضافی:

قلم‌های خازنی ساختمان ساده‌ای دارند. در نتیجه عملاً نباید انتظار قابلیت‌های ویژه‌ای از آن‌ها داشت. برای مثال حتی امکان پاک کردن خطوط نیز در این قلم‌ها وجود ندارد. چه رسد به قابلیت‌های کاربردی دیگر.

• محدودیت‌های حرکتی:

هنگامی که از قلم خازنی استفاده می‌کنید، اگر کف یا مچ دست‌تان روی صفحه نمایشگر قرار بگیرد، صفحه نمایشگر نسبت به آن واکنش نشان می‌دهد. که این مسئله کار با قلم‌های خازنی را سخت‌تر می‌کند و محدودیت‌هایی را برای کاربر ایجاد می‌نماید.

آشنایی با قلم‌های بلوتوثی هوشمند

نسل بعدی قلم‌های هوشمند، به اسم قلم‌های بلوتوثی شناخته می‌شوند. این دسته نیز یکی از زیرمجموعه‌های Stylus ها به شمار می‌روند. تفاوت مهم قلم‌های بلوتوثی با قلم‌های خازنی اتصال آن‌ها به صفحه نمایشگر دستگاه به کمک رابط بلوتوثی است. این تفاوت عملکردی باعث می‌شود قلم‌های هوشمند بلوتوثی به فشار وارد شده نیز عکس العمل نشان دهند. که در نتیجه کارایی این قلم‌ها نسبت به دستۀ قبلی بیشتر خواهد بود.

در استایلوس‌ ها بلوتوثی صفحه نمایشگر درست مانند مدل‌های خازنی موقعیت قرارگیری قلم را تشخیص می‌دهد. اما برای تشخیص میزان فشار، لازم است تا قلم را به کمک بلوتوث با دستگاه مورد نظر جفت کنید. حالا اگر روی صفحه نمایشگر، خطی رسم نمایید، میزان فشار وارد شده توسط شما به کمک تکنولوژی ساخت قلم‌ تشخیص داده می‌شود. که این اطلاعات به کمک بلوتوث به دستگاه شما ارسال شده، در نهایت دستگاه خط مورد نظر شما را رسم می‌کند. در این حالت هرچقدر فشار وارد شده بیشتر باشد، خط رسم شده پررنگ‌تر خواهد بود و ضخامت بیشتری خواهد داشت.

با وجود این همچنان تفاوت قلم نوری با قلم‌های هوشمند بلوتوثی بسیار گسترده است. در ادامه متن می‌توانید این مقایسه را بیشتر حلاجی کنید.

ویژگی‌های عملکردی قلم‌های بلوتوثی هوشمند

• حساسیت نسبت به فشار:

تشخیص فشار وارد شده توسط قلم به خصوص برای طراحان اهمیت ویژه‌ای دارد. البته میزان این حساسیت در قلم‌های بلوتوثی مقدار متفاوتی است.

• موارد استفاده‌ بیشتر:

اگر از قلم‌های خازنی تنها در صفحات لمسی خازنی می‌توانستید استفاده کنید، قلم‌های بلوتوثی تقریباً در تمامی دستگاه‌های لمسی خازنی و فشاری قابل استفاده هستند.

• قابلیت‌های عملکردی ویژه:

در اغلب موارد، سازنده‌ها به قلم‌های بلوتوثی خود قابلیت‌های عملکردی ویژه‌ای اضافه می‌کنند. که عملکرد قلم را بهبود می‌بخشد و استفاده از آن را در مواردی مثل طراحی تصویر، برنامه‌های آموزشی، پخش موسیقی، گرفتن عکس، نوشتن متن و … راحت‌تر می‌کند.

محدودیت‌های عملکردی قلم‌های بلوتوثی هوشمند

• نیاز به باتری:

با توجه به اینکه در ساخت این قلم‌ها از تکنولوژی بلوتوث استفاده شده، طبیعی است که برای کار نیاز به یک منبع تغذیه داشته باشند. اغلب قلم‌های بلوتوثی قابل شارژ کردن هستند. همچنین در موارد خاص می‌توان باتری آن‌ها را تعویض کرد.

• نیاز به اتصال بلوتوث:

قبل از استفاده از این قلم‌ها باید آن‌ها را به کمک اتصال بلوتوث با دستگاه مورد نظر مرتبط کرد. این مسئله نیز مصرف انرژی در دستگاه مورد نظر را بیشتر می‌کند. البته مراحل جفت کردن قلم با گوشی یا تبلت را تنها همان بار اول باید طی کنید. در سری‌های بعدی این عمل به صورت خودکار انجام می‌شود.

• محدودیت‌های نرم افزاری:

با توجه به اینکه اتصال این قلم‌ها به کمک بلوتوث صورت می‌گیرد، لازم است علاوه بر تبلت یا گوشی، نرم افزاری که قصد کار کردن با آن را دارید هم از این قابلیت پشتیبانی کند. برای مثال برخی از نرم افزارهای ویرایش تصویر امکان استفاده از قلم‌های بلوتوثی را به کاربر نمی‌دهند.

• قیمت بیشتر نسبت به قلم‌های خازنی:

با توجه به پیشرفته‌تر بودن قلم‌های بلوتوثی، این محصولات نسبت به قلم‌های خازنی قیمت بالاتری در بازار دارند. قیمت این محصول با توجه به کیفیت ساخت، میزان حساسیت نسبت به فشار و … تغییر می‌کند.

• محدودیت‌های حرکتی:

با وجود برقراری ارتباط به کمک بلوتوث، این قلم‌ها نیز مشکلات ارتباطی قلم‌های خازنی را دارند. هنگام کار اگر سطح دست یا مچ‌تان روی صفحه نمایشگر قرار بگیرد، دستگاه نسبت به لمس دست‌تان نیز واکنش نشان می‌دهد و کار شما را مختل می‌کند.

آشنایی با قلم‌های نوری

ابزاری که در ایران بیشتر به اسم قلم نوری می‌شناسیم، در خارج از این مرز و بوم اغلب با نام دیجیتال پن (Digital Pen) شناخته می‌شود. دیجیتال پن‌ها ابزار نوینی جهت برقراری ارتباط با دستگاه‌های الکترونیکی مختلف هستند. به نوعی می‌توان این ابزار را در کنار موس‌های کامپیوتری قرار داد و گفت که قلم‌های نوری نمونه‌های پیشرفته‌تری از موس‌های قدیمی به حساب می‌آیند.

زمانی که حرف از تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند می‌شود، در درجۀ اول باید به این مطلب اشاره کرد که اگرچه از نظر اسمی این دو محصول شبیه به یکدیگر هستند؛ اما به کل تکنولوژی ساخت متفاوتی دارند. و کاربردهای متفاوتی نیز برای آن‌ها فهرست می‌شود. ساختمان دیجیتال پن‌ ها شامل یک قلم ساده و یک صفحه نمایشگر یا پد لمسی می‌شود؛ که این پد لمسی به کمک کابل usb یا بلوتوث قابلیت اتصال به دستگاه‌های الکترونیکی را دارد. در حقیقت این پد لمسی نقش یک واسطه یا مترجم را برای دستگاه‌های الکترونیکی بازی می‌کند. و هر حرکت قلم را به دستوری قابل فهم برای دستگاه مورد نظر شما تبدیل می‌نماید.

از قلم‌های نوری برای کاربردهای متعددی می‌تونید استفاده کنید. از کاربرد در زمینۀ آموزش مجازی گرفته تا اتوماسیون اداری و همچنین طراحی تصاویر گرافیکی. دلیل استقبال ویژه طراحان از قلم‌های نوری، ظرافت بالا و راحتی کار با این ابزار الکترونیکی است. این مسئله مهم‌ترین تفاوت قلم نوری و قلم هوشمند است.

ویژگی‌های عملکردی قلم نوری

• حساسیت نسبت به فشار:

صفحۀ پد یا نمایشگر قلم‌ نوری به نحوی طراحی شده‌ که نسبت به میزان فشار دست عکس‌العمل نشان می‌دهد. در نتیجه زمانی که قلم را روی صفحه پد حرکت می‌دهید، بسته به میزان فشاری که وارد می‌کنید خط رسم شده می‌تواند ضخیم‌تر و پر رنگ‌تر شود. این میزان حساسیت در قلم‌های نوری متفاوت است و یکی از عوامل تأثیرگذار بر قیمت نهایی این محصولات به حساب می‌آید.

• سرعت انتقال اطلاعات:

یکی دیگر از تفاوت های‌ قلم‌ نوری با قلم هوشمند، استفاده از یک واسط کاربری جهت برقراری ارتباط با دستگاه اصلی است. به خاطر همین جزء واسط، در دیجیتال پن‌ها سرعت انتقال اطلاعات اهمیت ویژه‌ای برای کاربر پیدا می‌کند. البته در نمونه‌های امروزی به اندازه‌ای این سرعت بالاست که عملاً مشکلی برای کاربر ایجاد نمی‌کند.

• دقت و ظرافت بیشتر برای طراحان:

در سال‌های اخیر دیجیتال پن‌ها به شکل گسترده‌ای مورد استقبال طراحان گرافیکی قرار گرفته‌اند. دلیل این استقبال ویژه، چیزی جز راحتی کار با قلم‌های نوری و دقت بالای آن‌ها نیست. دامنۀ حرکتی قلم‌های نوری به نحوی است که به کمک آن‌ها می‌توانید خطوط را با زوایای متفاوت و اندازه‌های متفاوتی رسم کنید. علاوه بر این، وضوح تصویر تولید شده به وسیلۀ این ابزار نیز بسیار بالاست. همچنین امروزه مدل‌های تازه‌ای از قلم‌های‌ نوری به بازار عرضه شده‌ که خودشان دارای صفحه نمایشگر(مانیتور طراحی) نیز هستند. مجموع این ویژگی‌ها ظرافت عملکردی قلم‌های نوری را بالاتر می‌برد و دقت طراح را هنگام پردازش تصویر بیشتر می‌کند.

• قابلیت‌های عملکردی ویژه:

شرکت‌های سازنده جهت راحتی کاربران از عملگرهای میانبری در ساخت قلم‌های نوری خود استفاده می‌کنند. این میانبرها با توجه به کاربرد مورد نظر قلم نوری تعریف می‌شوند. برای مثال در قلم‌های نوری مخصوص طراحی ممکن است روی صفحه پد از چندین دکمۀ میانبر جهت چرخش تصویر، پاک کردن خطوط اضافه، ایجاد افکت‌های تصویری خاص و …. استفاده شده باشد. یا برای کاربری‌های عمومی، این دکمه‌های میانبر ممکن است شامل دکمه‌های کنترل پخش مدیا، باز و بسته کردن صفحات، ضبط صدا و …. نیز باشند.

• امکان اتصال به دستگاه‌های متفاوت:

قلم‌های نوری را می‌توانید به دستگاه‌های الکترونیکی متفاوتی متصل کنید. از لپ‌تاپ و کامپیوترهای خانگی گرفته تا تبلت و حتی گوشی‌های هوشمند قابلیت اتصال به قلم‌های نوری را دارند. البته نوع اتصال در دیجیتال پن‌ها متفاوت است. در مدل‌های قدیمی اتصال اغلب به کمک کابل برقرار می‌شد. امروزه اما از تکنولوژی وای فای و بلوتوث برای حذف کابل‌های دردسرساز کمک گرفته شده است. با این وجود نباید فراموش کرد که اتصال با کابل سرعت انتقال اطلاعات را افزایش می‌دهد؛ که به همین خاطر برخی از طراحان همچنان استفاده از این مدل‌ها را ترجیح می‌دهند.

محدودیت‌های عملکردی قلم‌های نوری

• نیاز به منبع تغذیه:

دیجیتال پن یک وسیلۀ الکترونیکی است. در نتیجه برای راه اندازی نیاز به منبع تغذیه و باتری دارد. همین مسئلۀ ساده ممکن است گاهی کاربر را با مشکل روبرو کند.

• قیمت بالای قلم‌های نوری:

از مهم‌ترین تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند، قیمت بالاتر آن است. قلم‌ نوری جزء ابزارهای الکترونیکی نوین دسته‌بندی می‌شوند و با توجه به تکنولوژی ساخت پیشرفته‌تری که دارد، طبیعی است که نسبت به قلم‌های هوشمند قیمت قلم نوری بالاتر خواهد بود.

• کاربری تخصصی:

در ساخت قلم‌های نوری از تکنولوژی پیشرفته‌تری نسبت به قلم‌های هوشمند بهره گرفته شده است؛ که باعث بالاتر رفتن قیمت این محصول نیز شده است. همین مسئله باعث شده تا کاربران عادی کمتر به سراغ استفاده از دیجیتال پن‌ها بروند. البته نمونه‌های ارزان قیمتی نیز از این محصولات در بازار موجود است که برای استادان دانشگاه‌ها، معلمان، دانشجویان و شرکت‌هایی که با اتوماسیون اداری کار می‌کنند، گزینه‌های مطلوبی به حساب می‌آیند.

• مشکلات جابه‌جایی:

در مقایسه با قلم‌ها هوشمند، دیجیتال پن وزن بسیار بالاتری دارد. علاوه بر این، پد یا صفحه نمایشگر قلم نوری را نیز نباید از یاد برد؛ که نسبت به یک قلم هوشمند دردسرهای بیشتری را هنگام جابه‌جایی برای کاربر ایجاد می‌کند.

جمع بندی

به واسطۀ شباهت ظاهری قلم‌های نوی و قلم‌های هوشمند، اغلب خریداران این دو محصول را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند. قلم‌ نوری یا دیجیتال پن، ابزاری نوین جهت برقراری ارتباط با دستگاه‌های الکترونیکی است. قلم‌های نوری از نظر ساختاری بیشتر شبیه به یک موس هستند؛ که البته از خیلی لحاظ پیشرفته‌تر شده اند.

قلم‌های هوشمند در دو نوع خازنی و بلوتوثی به بازار عرضه می‌شوند. نوع خازنی این قلم‌ها مانند انگشت دست عمل می‌کند و در نمایشگرهای لمسی قابل استفاده است. نوع بلوتوثی قلم‌های هوشمند به کمک فناوری بلوتوث به تبلت یا گوشی هوشمند شما متصل می‌شود. مزیت قلم‌های بلوتوثی نسبت به قلم‌های خازنی امکان ثبت میزان فشار دست است که البته در این زمینه نسبت به قلم‌های نوری بسیار ضعیف‌تر عمل می‌کند.

مهم‌ترین تفاوت‌ قلم نوری با قلم هوشمند مربوط به تکنولوژی ساخت آن‌‌هاست. به واسطۀ همین تکنولوژی ساخت است که از قلم‌های نوری بیشتر برای کارهای طراحی و پردازش تصاویر گرافیکی استفاده می‌شود. این قلم‌ها نسبت به فشار دست واکنش ظریف‌تری نشان می‌دهند، دامنۀ حرکتی گسترده‌تری دارند و کار با آن‌ها ساده‌تر است. در حالی که قلم‌های هوشمند بیشتر توسط کاربران عادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از دیگر تفاوت‌های ساختاری این دو محصول می‌توان به وزن و قیمت کمتر قلم هوشمند نسبت به قلم نوری اشاره کرد. که البته با توجه به کاربردها و تکنولوژی ساخت قلم نوری این مسئله قابل درک است.