اگر حین خرید دوربین عکاسی، نمایشگر دیجیتال، تلویزیون یا حتی گوشی همراه هوشمند مشخصات این دستگاه‌ها را باهم مقایسه کرده باشید، با عاملی به اسم کنتراست بر می‌خورید. گاهی کنتراست مهم‌ترین عاملی است که شرکت‌ها یا فروشگاه‌ها بر آن تأکید می‌کنند و گاهی عوامل دیگر اهمیت بیشتری نسبت به کنتراست دارند. اگر برای شما هم این سؤال پیش‌آمده که کنتراست (contrast) چیست؟ چه اهمیتی دارد و کاربرد آن در دستگاههای مختلف به چه صورت است، با ادامه این مقاله همراه باشید تا جواب تمام سؤالات خود را پیدا کنید.
کنتراست (contrast) چیست؟
کنتراست عاملی است که باعث قابل‌تشخیص شدن یک شی یا تصویر برای چشم انسان می‌شود. این عامل به تضاد نور و رنگ در یک شی اشاره می‌کند. به بیان ساده‌تر، نسبت کنتراست فاصله روشن‌ترین و تاریک‌ترین بخش یک شی یا تصویر را مشخص می‌کند.
کنتراست و چشم انسان
کنتراست یا تضاد رنگ‌ها و نورها، عامل بسیار مهمی در بینایی است. می‌توان گفت کنتراست باعث درک یک شی یا تصویر توسط چشم و سپس مغز انسان می‌شود. بر اساس تحقیقات انجام شده، کنتراست چشم انسان چیزی در حدود 16 الی 40 میلیون به یک است. یعنی چشم انسان توانایی تفکیک 16 الی 40 میلیون نور مختلف را دارد. تنها در مقایسه با نمایشگرهای هوشمند می‌توان بزرگی این عدد را درک کرد. اما اهمیت کنتراست (contrast) چیست؟
رنگ‌ها
اگر بخواهیم دید علمی به کنتراست داشته باشیم، باید به این موضوع اشاره کنیم که رنگ‌ها همان نورها در بازه‌های مختلف هستند. گالیله این موضوع را در قرن 17 ام اثبات کرد؛ بنابراین در ادامه این مقاله به رنگ‌ها اشاره نخواهد شد؛ اما به‌خاطر داشته باشید که رنگ‌ها از ترکیب نورها به وجود می‌آیند.
اهمیت کنتراست (contrast) چیست؟
برای بررسی اهمیت کنتراست، باید سری به بیولوژی مغز انسان و نحوه درک تصاویر توسط مغز بزنیم. برای ساده‌تر شدن این توضیح، مثالی می‌زنم. در سری فیلم‌های ژوراسیک پارک، گفته می‌شود که دایناسورها فقط به حرکت حساس هستند و در صورتی که در مقابل آنها ثابت باشید قادر به دیدن شما نخواهند بود. یعنی صرفاً تغییر در میدان بینایی باعث جلب‌توجه آنها می‌شود. کارکرد کنتراست در مغز انسان نیز تا حدودی مشابه این موضوع است. با این تفاوت که فرقی بین اشیا یا تصاویر ثابت یا محرک وجود ندارد؛ اما این تضاد در رنگ و نور است که باعث جلب‌توجه مغز و در نهایت دیدن یا ادراک یک تصویر می‌شود.
کنتراست در دستگاههای دیجیتال
بر اساس اطلاعاتی که تا الان کسب کردیم، تضاد در نور باعث درک تصاویر می‌شود؛ بنابراین دستگاههای دیجیتال برای نمایش تصویر و درک صحیح آن توسط مغز ما، باید کنتراست بالایی داشته باشند. هنوز دستگاه یا نمایشگری ساخته نشده که حتی نزدیک به کنتراست چشم انسان باشد. کنتراست دستگاههای دیجیتال از 1:250 الی 1:100000 هستند. پس چطور تصاویر به‌درستی درک می‌شوند؟ با ادامه این محتوا همراه باشید.
کنتراست در عکاسی
کنتراست عامل بسیار مهمی در عکاسی است. در واقع اولین عکس با استفاده از تکنیک‌های مختلف برای ثبت کنتراست ایجاد شد. اهمیت کنتراست در عکاسی با پیشرفت تکنولوژی کاهش نیافت و همچنان میزان کنتراست مهم‌ترین عامل در ثبت یک عکس خوب و جذاب است.
نکته جذاب درباره کنتراست در عکاسی این است که همیشه کنتراست بیشتر، بهتر نیست! بلکه تنظیم کنتراست دوربین به نحوه که به بهترین شکل بازه نوری تصویر را ثبت کند مهم است؛ بنابراین برای ثبت عکس‌های جذاب صرفاً به دوربینی با بالاترین کنتراست نیاز نداریم.
کنتراست در طراحی دیجیتال
اهمیت کنتراست در طراحی دیجیتال موضوعی است که معمولاً بیشتر به آن پرداخته می‌شود. این موضوع به این دلیل است که در طراحی دیجیتال عملاً کنتراست باید توسط طراح ایجاد شود. ایجاد کنتراست به نحوه صحیح و با هدف افزایش خوانایی متن و زیبایی ظاهری علاوه بر اینکه به مهارت و علم کافی در این زمینه نیاز دارد، به داشتن تجهیزات مناسب نیز نیاز دارد. برای این ایجاد کنتراست در طراحی دیجیتال به بهترین مانیتور برای طراحی و ادیت نیاز دارید تا در کنار مهارت، توانایی ایجاد کنتراست مناسب را داشته باشید.
کنتراست در تلویزیون و نمایشگر
کنتراست در تلویزیون و نمایشگر تنها عامل مهم نیست. این دستگاههای دیجیتال، تصاویر را از صفر تا صد تولید می‌کنند و طی این پروسه کوچک‌ترین متغیرها نیز تأثیر بزرگی در کیفیت نهایی تصویر خواهند داشت. نمایشگرهای دیجیتال، از مانیتور تا تلویزیون از پیکسل‌ها تشکیل شده‌اند. هرچقدر تعداد این پیکسل‌ها بیشتر باشند، طبیعتاً کیفیت تصویر بالاتر خواهد بود؛ اما این پیکسل برای نشان‌دادن تفاوت‌های خود به کنتراست احتیاج دارند. در صورتی که کنتراست یک نمایشگر کم باشد، پیکسل‌ها توانایی نمایش خود را ندارند و تصاویر محو خواهند بود.
کنتراست در ویدئو پروژکتور
کنتراست در ویدئو پروژکتور حتی از کنتراست در نمایشگر نیز پیچیده‌تر است. پیکسل‌های نمایشگر، در جای خود ثابت هستند و با تولید نور، با استفاده از کنتراست تصاویر را نشان می‌دهند. اما ویدئو پروژکتور نه‌تنها باید نور را تولید کند؛ بلکه باید آن را سه الی پنج‌متر به جلو پرتاب کند تا روی پرده نمایش داده شود؛ بنابراین کنتراست در ویدئو پروژکتور یک عامل چندبعدی است که از منبع نور تا جنس و شکل پرده نمایش بر آن تأثیر خواهند گذاشت و پیدا کردن بهترین ویدئو پروژکتور آموزشی یا خانگی به این سادگی‌ها نیست.
با این وجود، پیشرفت تکنولوژی در صنعت ویدئو پروژکتور باعث شده تا محصولاتی مثل ویدئو پروژکتور لیزری داشته باشیم. پس اهمیت کنتراست (contrast) چیست؟
بهترین نسبت کنتراست برای ویدئو پروژکتور
بهترین نسبت کنتراست ویدئو پروژکتور، موضوعی نیست که بتوانیم با بررسی اعداد و آمار به آن برسیم. میزان روشنایی ویدئو پروژکتور، فاصله نصب ویدئو پروژکتور تا پرده نمایش، نور موجود در فضای اتاق یا کلاس و عوامل بسیار دیگری در مشخص‌کردن بهترین نسبت کنتراست برای ویدئو پروژکتور نقش دارند؛ بنابراین بهترین نسبت کنتراست برای ویدئو پروژکتور بر اساس شرایط و نیازهای شما متغیر خواهد بود.
جمع‌بندی؛ کنتراست (contrast) چیست؟
کنتراست اصطلاحی برای اشاره به تضاد بین نورها است. چشم ما با کمک کنتراست قادر به درک اشیا از طریق دیدن است. دستگاههای دیجیتال مثل دوربین، نمایشگر یا ویدئو پروژکتور برای نمایش تصاویر و داشتن کیفیت مناسب به کنتراست نیاز دارند.