بهترین راهنمای خرید ویدئو پروژکتور

برای خرید ویدئو پروژکتور چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟ نکات خرید پروژکتور چیست؟ ویدئو پروژکتورها این روزها رقیب اصلی تلویزیون‌های هوشمند و LCD محسوب می‌شوند. ویدئو پروژکتورهای امروزی می‌توانند تصاویری در ابعاد 80 اینچ تا 300 اینچ را نمایش دهند. به علاوه که کیفیت لامپ تصویر پروژکتورها بهبود پیدا کرده و طول عمر آن‌ها به 15 تا 30 هزار ساعت افزایش یافته است. نکته‌ی دیگر تماشای فیلم و سریال در نور روز است. اگرچه همچنان در یک اتاق تاریک کیفیت تصویر پروژکتور بهتر خواهد بود، اما توان بالای پروژکتورهای امروزی استفاده از آن در نور روز را نیز امکان‌پذیر می‌کند. در این راهنمای خرید ویدئو پروژکتور قرار است از مشخصه‌های اصلی این دستگاه صحبت کنیم. با این هدف که کمکی باشد به خرید بهتر شما.

راهنمای خرید ویدئو پرژکتور

پروژکتور به زبان ساده دستگاهی است که وظیفۀ نمایش داده‌های ارسالی را برعهده دارد. این داده‌های ارسالی ممکن است به صورت فیلم، عکس، نمودار و … باشد. در گذشتۀ نه چندان دور پروژکتورها نهایتاً می‌توانستند به سیستم‌های کامپیوتری متصل شوند. اما امروزه دستگاه‌های الکترونیکی متفاوتی را می‌توانید به پروژکتور خود متصل کنید. این کار به کمک کابل HTMI، تکنولوژی وای فای و شبکه داخلی، ورودی USB و حتی سیستم عامل خود پروژکتور امکان‌پذیر است.

مهم‌ترین نکته‌ای که در راهنمای خرید ویدئو پروژکتور اهمیت دارد، تناسب محصول خریداری شده با انتظارات مد نظر خریدار است. پروژکتورها امروزه در انواع متفاوتی تولید می‌شوند. برای آشنایی با انواع مختلف این دستگاه الکترونیکی می‌توانید مقالۀ «دسته‌ بندی پروژکتورها، از پروژکتورهای ثابت تا پروژکتورهای جیبی » را پیش از ادامۀ بحث بخوانید.

اگر از انتخاب نوع پروژکتور گذر کنیم، به فاکتورهای دیگری می‌رسیم که در خرید یک پروژکتور لازم است دربارۀ آن‌ها بدانیم. و در هنگام بررسی مدل‌های متفاوت، به کمک این فاکتورها دست به مقایسۀ محصولات بزنیم. این فاکتورها عبارتند از:

• لومن و یا انسی لومن
• کنتراست
• رزولوشن تصویر
• طول عمر لامپ پروژکتور
• نوع ورودی پروژکتور

در ادامه دربارۀ هرکدام از این موارد به صورت گسترده‌تر صحبت خواهیم کرد.

یک: لومن و انسی لومن چیست و چرا در خرید ویدئو پروژکتور اهمیت دارد؟

در اغلب مواردی که صحبت از راهنمای خرید ویدئو پروژکتور می‌شود، خریداران خواسته یا ناخواسته به سراغ عدد لومن (Lumens) یا همان شدت روشنایی ویدئو پروژکتور می‌روند. اگرچه این عدد در انتخاب پروژکتور اهمیت ویژه‌ای دارد، اما نا آگاهی نسبت به مفهوم دقیق آن باعث می‌شود تا خریداران دیگر فاکتورهای انتخاب را فراموش کنند. که در نتیجه انتخاب نهایی آن‌ها با آن چیزی که انتظارش را داشته‌اند، زمین تا آسمان متفاوت خواهد بود. یا اینکه با صرف هزینۀ بیشتر به سراغ خرید دستگاهی می‌روند که اصلاً به آن احتیاجی نداشته‌اند.

لومن به زبان علمی واحد اندازه گیری شار نور است. و در ارتباط با یک منبع نوری تعریف می‌شود. به زبان ساده‌تر، وقتی از یک منبع نور(یک تولید کنندۀ نور) در محیطی استفاده می‌کنید، برای اینکه اثر آن را مشاهده کنید، باید شدت نور تولیدی توان غلبه بر نور محیط را داشته باشد. تعریف استاندارد لومن به این شکل است که شمعی را به عنوان یک منبع نور نقطه‌ای در محیطی تاریک و بسته قرار می‌دهند. حال صفحه‌ای به مساحت یک متر مربع را در نظر بگیرید که در فاصلۀ یک متری از همین شمع قرار گرفته باشد. میزان نوری که در یک محیط تاریک و از سمت شمع به این صفحۀ فرضی می‌تابد را اصطلاحاً یک لومن می‌نامند.

لومن یا انسی لومن مسئله این است!

در خرید ویدئو پروژکتور این شایعه مطرح است که هرچقدر میزان لومن دستگاه بالاتر باشد، تصویر تولیدی پروژکتور بهتر بوده و از کیفیت بهتری برخوردار است.

مسئله اما این است که در عدد لومن فاکتورهایی مثل کنتراست تصویر، رزولوشن و مواردی از این دست در نظر گرفته نمی‌شود. علاوه بر این، هر مرکز و تولید‌کننده‌ای ممکن است از یک استاندارد مجزایی برای تعیین این عدد بهره ببرد. به همین خاطر امروزه از فاکتور جدیدی به نام اَنسی لومن (ANSI LUMANS) در ساخت پروژکتورها استفاده می‌شود که عدد دقیق‌تری است.

مؤسسۀ ملی استاندارد امریکا (American National Standards Institute) که به صورت مخفف ANSI خوانده می‌شود، مرکزی است که وظیفۀ استانداردسازی شاخص‌هایی مانند عدد لومن را برعهده دارد. به نحوی که این شاخص‌های استاندارد شده قابل استفاده برای تمامی تولید‌کنندگان و خریداران باشد.

پس اگر قصد خرید پروژکتور را دارید، بهتر است به جای عدد لومن به سراغ عدد انسی لومن بروید و مقایسه‌های لازم را با توجه به این عدد انجام دهید. برای آشنایی بیشتر با این دو مفهوم سری به مقاله‌ی «عدد انسی لومن چیست؟» بزنید.

به چه پروژکتوری و با چه عدد انسی لومنی احتیاج دارید؟

گفتیم که عدد لومن بیانگر توان یا همان شدت روشنایی پروژکتور است. مطابق با این تعریف می‌توان این طور نتیجه گرفت که هرچقدر عدد لومن یا انسی لومن پروژکتور بالاتر باشد، از آن در محیطی با روشنایی بیشتری می‌توانیم استفاده کنیم. یا به عبارت دیگر، برای محیط‌هایی با نور بیشتر باید به سراغ پروژکتورهایی با عدد لومن بالاتر رفت.

برای مثال در محیط‌های آموزشی و سالن‌های کنفرانسی باید به سراغ دستگاه‌هایی با عدد لومن بالاتر بروید. زیرا میزان روشنایی در چنین محیط‌هایی باید به اندازۀ کافی باشد. به نحوی که افراد حاضر در جلسه به راحتی بتوانند یادداشت‌برداری کنند.

معمولاً عدد لومن در پروژکتورهای ثابت یا پرتابل بالاتر از دیگر مدل‌های موجود در بازار است. زیرا از این محصولات بیشتر در سالن‌های کنفرانسی، مکان‌های آموزشی، سینماها و … استفاده می‌شود.

در مینی پروژکتورها و پاکت پروژکتورها که معمولاً به عنوان پروژکتور شخصی یا سینمای خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند، اغلب عدد انسی لومن از 200 شروع شده و به 1000 انسی لومن نیز می‌رسد. اگرچه این عدد نسبت به نمونه‌های ثابت و پرتابل بسیار پایین‌تر است؛ اما با توجه به کاربرد این پروژکتورها کاملاً کافی خواهد بود. و برای خریداران کمتر مشکل ساز می‌شود.

دو: پارامتر کنتراست (CONTRAST) و تأثیر آن در انتخاب ویدئو پروژکتور

در خرید ویدئو پروژکتور پس از پارامتر انسی لومن، لازم است دربارۀ کنتراست نیز صحبت کنیم. با عبارت کنتراست تصویر، احتمالاً بیشتر از لومن سر و کار داشته‌اید. هرجایی که صحبت از تصویر و وضوح آن به میان بیاید، کنتراست تصویر نیز مطرح می‌شود. از دوربین‌های عکاسی گرفته تا نرم افزارهای پردازش تصویر.

تعریف علمی کنتراست بیانگر نسبت روشن‌ترین و تاریک‌ترین نقطۀ تصویر است. در حقیقت میزان کنتراست تصویر باعث ایجاد تمایز در تصویر می‌شود. با این حساب هرچقدر عدد کنتراست در ویدئو پروژکتورها بالاتر باشد، تصویر تولیدی کیفیت بالاتری داشته و در نظر بیینده واضح‌تر است.

برای مثال اگر دربارۀ یک پروژکتور گفته شود که درجه کنتراست آن 1:15000  است، به این معناست که روشن‌ترین نقطۀ تصویر 15000 برابر روشن‌تر از تیره‌ترین نقطۀ تصویر دیده می‌شود.

در هنگام مطالعه راهنمای خرید ویدئو پروژکتور دقت داشته باشید که نور محیط نیز بر کنتراست تصویر تولیدی اثرگذار است. پس اگر قصد استفاده از پروژکتور در محیط‌های پر‌نورتر را دارید، بهتر است به سراغ دستگاه‌هایی با کنتراست بالاتر بروید.

سه: رزولوشن تصویر چیست و چقدر اهمیت دارد؟

تصاویری که در دستگاه‌های الکترونیک به نمایش در می‌آید، به صورت پیکسل به پیکسل یا همان نقطه به نقطه تولید می‌شود. به بیان دیگر هر تصویر مجموعه‌ای از پیکسل‌هایی است که در کنار هم قرار می‌گیرد و تصویر واحدی را تولید می‌کند. باتوجه به اینکه هر تصویر از طول و عرض شکل می‌گیرد، برای بیان رزولوشن نیز از دو عدد استفاده می‌شود. که عدد اول تعداد پیکسل‌ها یا نقاط افقی تصویر را بیان می‌کند و عدد دوم مشخص کنندۀ پیکسل‌های عمودی است.

برای مثال اگر گفته شود رزولوشن یک پروژکتور 1080*1920 است، یعنی تصویر تولیدی آن از 1920 پیکسل افقی و 1080 پیکسل عمودی تشکیل می‌شود. هرچقدر تعداد این نقطه‌ها یا در حقیقت پیکسل‌ها بیشتر باشد، طبیعتاً تصویر با کیفیت بهتر و جزئیات کامل‌تری تولید می‌شود.

نکتۀ دیگر در رابطه با رزولوشن تصویر، نام‌گذاری روی کیفیت‌های متفاوت و رزولوشن‌های متفاوت است. برای مثال وقتی از تصویر FULL HD صحبت می‌کنیم، منظورمان همان تصویر با رزولوشن 1080 *1920 است. یا تصویر 4K که بالاترین رزولوشن در دسترس است، بیانگر رزولوشن 1280 *2160 است.

از دیگر کیفیت‌های مطرح در بازار ویدئو پروژکتورها، مدل‌های XGA و WXGA هستند که به ترتیب رزولوشن آنها 1024*768 و 800*1280 است. کاربرد این پروژکتورها در کلاس‌های درس، سالن‌های همایش و معمولاً سینماهای خانگی ارزان‌قیمت است.

طبیعتاً اگر به دنبال تصویری با کیفیت هستید، خرید ویدئو پروژکتور با رزولوشن بالاتر را باید در اولویت خود قرار دهید. البته با توجه به اینکه اغلب تلوزیون‌های هوشمند نیز نهایت قابلیت پخش فول‌ اچ‌دی را دارند، انتخاب پروژکتوری با این رزولوشن، برای سینماهای خانگی یا جایگزینی تلویزیون با یک پروژکتور هوشمند گزینۀ مناسبی است.

چهار: لامپ تصویر پروژکتور و اهمیت آن

در ساخت پروژکتورها از یک لامپ تصویر استفاده می‌شود. در اهمیت این لامپ تصویر همین بس که طول عمر یک پروژکتور را اغلب با طول عمر لامپ تصویر آن می‌سنجند. به این معنا که اگر خدای ناکرده لامپ تصویر پروژکتور شما بسوزد، معمولا امکان تعمیر یا تعویض آن وجود ندارد یا این کار خیلی مقرون به صرفه نیست. در نتیجه به جای تعمیر دستگاه مجبور خواهید شد که به سراغ خرید یک ویدئو پروژکتور جدید بروید.

با این حساب در راهنمای خرید ویدئو پروژکتور لازم است طول عمر لامپ پروژکتور را همواره مد نظر قرار دهید. در حقیقت خرید دستگاهی با طول عمر بالاتر را در اولویت خود قرار دهید.

طول عمر لامپ تصویر در پروژکتورها به وسیلۀ دو عدد بیان می‌شود. عدد اول بیانگر طول عمر اسمی لامپ تصویر است و عدد دوم بیانگر طول عمر اقتصادی (ECONOMIC MODE) لامپ تصویر خواهد بود. این عدد اقتصادی دستگاه برای مواقعی است که از کمترین میزان نور پروژکتور استفاده کنید.

طول عمر لامپ تصویر پروژکتورهای معمولی بین 1000 تا 3000 ساعت است. این عدد برای پروژکتورهایی که در اتاق‌های سمینار یا کلاس‌های درس استفاده می‌شود، کفایت می‌کند. اما اگر بخواهید از یک پروژکتور به عنوان تلویزیون یا سینمای خانگی بهره ببرید، به پروژکتوری با طول عمر بالاتر نیاز خواهید داشت.

امروزه در ساخت پروژکتورها از نوع جدیدی از لامپ‌های تصویر استفاده می‌شود که اصطلاحاً از نوع LED است. استفاده از لامپ‌های LED طول عمر دستگاه را می‌تواند تا 30000  ساعت نیز بالا ببرد. این عدد برای پروژکتورهای خانگی به این معناست که حداقل به مدت ده تا پانزده سال می‌توانید از پروژکتور خود در قالب یک تلوزیون هوشمند بهره ببرید.

پنج: نوع ورودی ویدئو پروژکتور

در خرید ویدئو پروژکتور پارامتر دیگری که باید در نظر بگیرید، نوع ورودی ویدئو پروژکتور است. ساده‌ترین نوع ورودی در پروژکتورها کابل VGA است که بیشتر در مدل‌‌های قدیمی مورد استفاده قرار می‌گرفت. امروزه اما کابل HTMI بیشترین کاربرد را در پروژکتورها دارد.

با این وجود در برخی از پروژکتورها ممکن است روش‌های دیگری نیز برای ورود اطلاعات وجود داشته باشد. برای مثال اغلب پروژکتورهای قابل حمل، مینی پروژکتورها و نمونه‌های جیبی قابلیت اتصال USB نیز دارند. به این شکل می‌توانید با اتصال یک فلش یا هارد اکسترنال نیز فایل‌های خود را به پروژکتور انتقال داده و روی پرده به نمایش بگذارید.

در برخی از نمونه‌های جدید پروژکتورها از سیستم عامل اندروید نیز استفاده شده است. در حقیقت این هوشمندسازی سبب شده تا پروژکتورها از یک دستگاه واسطه به دستگاهی پیشرفته‌تر و با کارایی بیشتری تبدیل شود. پروژکتورهای هوشمند گزینۀ جذابی برای جایگزینی تلویزیون‌های خانگی است. دسترسی به اینترنت، امکان استفاده از برنامه‌های متعدد پخش فیلم و … از جمله مزایای این پروژکتورهاست. همچنین کسانی که به شکلی حرفه‌ای بازی‌های کامپیوتری و اندرویدی را دنبال می‌کنند، می‌توانند از این پروژکتورها استفاده کنند.

شش: تکنولوژی ساخت ویدئو پروژکتورها

تصویری که ویدئو پروژکتور ایجاد می‌کند، بر اساس تکنولوژی ساخت آن است. پروژکتورهای امروزی به کمک دو تکنولوژی ساخت DLP یا LCD طراحی می‌شوند. منظور از تکنولوژی ساخت درواقع شیوه‌ی پردازش تصاویر است. اینکه پروژکتور چگونه تصویر نهایی را بسازد و آن را روی پرده نمایش دهد. در ادامه نگاهی به این دو تکنولوژی خواهیم داشت.

تکنولوژی ساخت DLP چیست؟

سرنام DLP مخفف عبارت «Digital Light Processing» است. این پروژکتورها به کمک تعداد زیادی آیینه و میکرومتری طراحی می‌شوند. این مجموعه آیینه‌ها متحرک هستند و در هر ثانیه 5 هزار بار عقب و جلو می‌شوند. پردازش رنگی پروژکتور نیز به کمک یک چرخه‌ی رنگ انجام می‌گیرد. هر یک ربع از این چرخه کار پردازش یک طیف رنگی را برعهده می‌گیرد. ربع چهارم نیز برای هماهنگی بین طیف‌ها بوده و خنثی خواهد بود. نور خروجی از لامپ تصویر پروژکتور ابتدا به سمت آیینه‌ها هدایت می‌شود و سپس از سه طیف رنگی سبز آبی قرمز عبور می‌کند. تصویر نهایی به کمک یک پردازشگر الکترونیکی ترکیب شده و با عبور از لنز بزرگ‌نمایی روی آن صورت می‌گیرد. سپس پروژکتور تصویر مدنظر را روی پرده به نمایش می‌گذارد.

ایجاد تصاویر یک‌دست‌تر، شفافیت بالا و نیاز کمتر به تعمیر و نگهداری از ویژگی‌های اصلی پروژکتورهای DLP است. اگر به دنبال خرید بهترین ویدئو پرژکتور قابل حمل هستید، سری به پروژکتورهای DLP بزنید و سعی کنید از بین آن‌ها به انتخاب نهایی خود برسید.

تکنولوژی ساخت LCD چیست؟

منظور از LCD در اینجا نیز همان کریستال مایع است. در پروژکتورهای ال سی دی به جای استفاده از شبکه‌ی آیینه‌ای از سه ال سی دی کوچک کمک گرفته می‌شود. هرکدام از این ال سی دی‌ها برای عبور یک طیف رنگی تعریف شده است. در این تکنولوژی تفکیک طیف‌های رنگی نور لامپ پروژکتور به کمک سه آیینه‌ی اولیه انجام می‌گیرد. هرکدام از این آیینه‌ها یکی از رنگ‌های سبز، آبی یا قرمز را جدا می‌کنند. سپس این نور جدا شده به ال سی دی همجنس همان نور تابانده می‌شود.

این ال سی دی‌ها درواقع مجموعی از پیکسل‌های کنار هم هستند که بسته به طیف نوری تابانده شده، می‌توانند باز یا بسته شوند. تا این مرحله هرکدام از LCDهای رنگی بخشی از تصویر را پردازش کرده‌اند. مرحله‌ی بعدی ترکیب تصاویر پردازش شده است. این کار به کمک یک منشور انجام می‌شود. تصویر خروجی از منشور به لنز پروژکتور تابانده شده و پس از بزرگ‌نمایی روی پرده نمایش می‌افتد.

اغلب پروژکتورهایی که تا امروز دیده‌اید، از همین تکنولوژی بهره می‌برند. ویدئو پروژکتورهای LCD بزرگ‌نمایی بیشتری دارند و به همین خاطر در سالن‌های کنفرانسی، سینماها و کلاس‌های درس  مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مدل‌ها علاوه بر  بزرگ‌نمایی بیشتر، تصاویری روشن‌تر نیز ارائه می‌دهند. البته اگر پای مشاوره ویدئو پرژکتور وسط باشد، باید گفت که این مدل‌ها یک عیب مهم نیز دارند. اینکه نیاز به نگهداری و سرویس بیشتری خواهند داشت و از این نظر حساس‌تر هستند.

هفت: قیمت خرید پروژکتور

در بحث راهنمای خرید پروژکتور باید به قیمت آن نیز توجه داشت. پروژکتورها براساس مشخصه‌هایی که بالاتر از آن‌ها صحبت کردیم درجه‌بندی می‌شوند. مهم‌ترین فاکتورهایی که روی قیمت خرید پروژکتورها اثر می‌گذارند، تکنولوژی ساخت پروژکتور، نوع لامپ تصویر، میزان طول عمر آن، عدد انسی لومن پروژکتور و میزان بزرگ‌نمایی آن است. اگر به دنبال خرید ارزانترین ویدئو پرژکتورهای بازار هستید، باید قید یک سری چیزها را بزنید. مسئله‌ای که پیشنهاد نمی‌شود. به جای این کار می‌توانید با در نظر گرفتن معیارهای مناسب و نیازی که دارید، به سراغ خرید گزینه‌ای ارزشمندتر بروید.

جمع‌بندی

پروژکتورها برای کاربردهای متفاوتی طراحی و تولید می‌شوند. که در راهنمای خرید ویدئو پروژکتور شزح آن رفت. اگر در گذشته تنها برای نمایش اطلاعات و سالن‌های همایش از پروژکتور استفاده می‌شد، امروزه حتی از این دستگاه می‌توانید به مانند یک تلویزیون هوشمند خانگی استفاده کنید. همچنین جهت ارائۀ مطلب، راه‌اندازی سینماهای کوچک و بزرگ، آموزش و … نیز می‌توانید از مدل‌ها متفاوت پروژکتورها بهره ببرید. این گستردگی کاربردی سبب شده تا تولید‌کننده‌ها مدل‌های متفاوتی از این دستگاه‌های الکترونیکی را تولید کنند. این مسئله از جهتی باعث پیچیده شده فرایند خرید پروژکتور نیز شده است.

پیش از اینکه به سراغ خرید ویدئو پروژکتور بروید، بهتر است با به  یک سری از فاکتورها مانند میزان روشنایی پروژکتور، وضوح تصوی یا کنتراست، رزولوشن، طول عمر لامپ تصویر، نوع ورودی پروژکتور و … آشنایی داشته باشید. هرکدام از این فاکتورها به صورت مجزا می‌توانند روی انتخاب نهایی شما تأثیرگذار باشند. البته در نهایت باید مجموع این فاکتورها را در کنار هم در نظر گرفته و تصمیم نهایی را بگیرید.