وقتی قصد خرید ویدئو پروژکتور دارید و مشخصات محصولات مختلف را بررسی می‌کنید، یکی از عواملی که زیاد به آن پرداخته می‌شود، کنتراست است. کنتراست معمولاً به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل در خرید بهترین ویدئو پروژکتور معرفی می‌شود. اما کنتراست دقیقاً چیست؟ عدد نسبت کنتراست چه چیزی را نشان می‌دهد؟
کنتراست چیست؟
کنتراست به معنای ساده، فاصله بین روشن‌ترین و تیره‌ترین رنگ را نشان می‌دهد. به بیان دیگر کنتراست فاصله رنگ سفید و رنگ مشکی را در یک ویدئو پروژکتور نشان می‌دهد. اما این فاصله چه معنایی دارد و کنتراست بالاتر چه تأثیری بر کیفیت دارد؟
مفهوم کنتراست
همه رنگ‌هایی که ما قادر به دیدن آنها هستیم، در بازه بین رنگ سفید که روشن‌ترین رنگ موجود است و رنگ مشکی که تیره‌ترین رنگ موجود است وجود دارند. نحوه تولید این رنگ‌ها سیستم‌های متفاوتی دارد. برای مثال برخی دستگاه‌ها از ترکیب رنگ قرمز، سبز و آبی همه رنگ‌ها را تولید می‌کنند. این سیستم RGB نام دارد؛ بنابراین این سه رنگ تمامی رنگ‌های موجود در دنیا را تولید می‌کنند. این کار توسط کنترل میزان روشنایی هرکدام از آنها شکل می‌گیرد. در این شرایط، هر چقدر فاصله روشن‌ترین رنگ و تیره‌ترین رنگ بیشتر باشد، رنگ‌ها زنده‌تر و طبیعی‌تر هستند.
کنتراست چشم انسان
چشم انسان قابلیت تفکیک 16 الی 40 میلیون رنگ از یکدیگر را دارد. با استفاده از چارچوب کنتراست در دستگاه‌های هوشمند می‌توان گفت نسبت کنتراست چشم انسان 1:16000000 الی 1:40000000 است. هر چقدر کنتراست یک صفحه‌نمایش بیشتر باشد، چشم بهتر آن را درک می‌کند و تصویر به‌عنوان یک تصویر واقعی و طبیعی درک می‌شود.
کنتراست چه تأثیری بر کیفیت دارد؟
رزولوشن عاملی است که کیفیت یک صفحه‌نمایش یا ویدئو پروژکتور را مشخص می‌کند. رزولوشن به تعداد پیکسل‌های موجود عمودی و افقی اشاره دارد. هر چه تعداد این پیکسل‌ها بیشتر باشد، تصویر کیفیت بیشتری خواهد داشت. اما این موضوع فقط در کنار تفکیک نور یا کنتراست معنا پیدا می‌کند. اگر میلیون‌ها پیکسل در یک تصویر وجود داشته باشد؛ اما تفکیک رنگی بین این پیکسل‌ها خوب نباشد، تصویر بی‌کیفیت خواهد بود. پس کنتراست تکمیل‌کننده رزولوشن برای کیفیت بیشتر است.
کنتراست ویدئو پروژکتور چقدر باشد؟
با دانستن همه این موارد و کسب شناخت کافی از کنتراست، وقت پاسخ‌دادن به این سؤال است. کنتراست ویدئو چقدر باشد؟ پاسخ به این سؤال خیلی ساده است. اگر کنتراست ویدئو پروژکتور مشابه کنتراست چشم انسان باشد، تصاویر بهترین کیفیت را خواهند داشت! اما همه چیز به این سادگی نیست. چشم انسان مکانیزم بسیار پیچیده‌ای دارد و امکان تولید دستگاهی که کنتراستی مشابه آن داشته باشد وجود ندارد. در این صورت، پس هرچه کنتراست بیشتر باشد بهتر است؟
طبیعتاً جواب این سؤال بله است. اما دستگاه‌هایی که کنتراست بسیار بالایی دارند، قیمت بسیار زیادی نیز دارند. به همین دلیل از محدوده بودجه خیلی از افراد خارج می‌شوند. پس می‌توانیم بپرسیم، کنتراست ویدئو پروژکتور تا چقدر، صرفه اقتصادی دارد؟
انواع تنظیمات کنتراست ویدئو پروژکتور
تنظیم کنتراست ویدئو پروژکتور با استفاده از تنظیمات دستگاه
به‌صورت پیش‌فرض نسبت کنتراست هر ویدئو پروژکتور در حالت حداکثر قرار دارد. شما می‌توانید با اتصال لپ‌تاپ، کامپیوتر یا … به دستگاه ویدئو پروژکتور، تنظیمات کنتراست آن را بر اساس سلیقه خود تنظیم نمایید. اما نمی‌توانید کنتراست را از حالت حداکثر بیشتر کنید. به‌عنوان‌مثال نمی‌توانید با دست‌کاری تنظیمات، کنتراست ویدئو پروژکتور را از ۱:۳۰۰۰ بیشتر کنید.
تنظیم کنتراست با توجه به موقعیت مکانی
به‌طورکلی می‌توان از تکنیک‌های مختلفی برای افزایش و یا کاهش کنتراست ویدئو پروژکتور استفاده کرد. یکی از مهم‌ترین عواملی که بر کنتراست دستگاه شما تأثیر می‌گذارد، مکان استفاده از دستگاه است. نور محیط بر روشنایی ویدئو پروژکتور و به‌ویژه نسبت کنتراست آن تأثیر چشمگیری دارد. یکی از دشمنان اصلی کنتراست ویدئو پروژکتور، نور اتاق، نور خورشید یا هر نوع نور دیگری به جز نور خود دستگاه است. به همین دلیل موقع استفاده از ویدئو پروژکتورها برای دستیابی به بهترین کیفیت تصویر، فضا را تاریک می‌کنند.
تنظیم کنتراست با توجه به روشنایی
روشنایی ویدئو پروژکتور باید به حدی باشد که بتواند خود را با نور محیط وفق دهد. درواقع نسبت کنتراست درنهایت باید تصویری کاملاً واضح و شفاف به شما بدهد. وجود مقدار کمی از نور اتاق مثلاً نور چراغ‌های ال ای دی یا فلورسنت برای ایجاد یک تصویر مناسب از ویدئو پروژکتور کافی است.
عوامل مؤثر در کنتراست ویدئو پروژکتور
رنگ محیط اطراف
رنگ محیط و محل قرارگیری ویدئو پروژکتور (به‌عنوان‌مثال رنگ دیوارها، سقف و کف) تا حد زیادی بر روشنایی تصویر آن تأثیر می‌گذارد. مثلاً اگر دیواری که ویدئو پروژکتور بر روی آن نصب شده است بیش‌از حد سفید باشد به دلیل انعکاس نور محیط وضوح و کیفیت تصاویر را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
بهتر است ویدئو پروژکتور خود را روی دیوارهای چوبی قهوه‌ای و یا رنگی نصب کنید. در این صورت رنگ محیط تأثیری بر انعکاس نور نداشته و ویدئو پروژکتور بهترین تصاویر را به شما نشان خواهد داد.
رنگ صفحه‌نمایش
پرده نمایش‌هایی با رنگ تیره در مقایسه با پرده نمایش‌های با رنگ روشن تصاویر بهتر و باکیفیت‌تری را به نمایش خواهند گذاشت. بنابراین بهتر است هنگام خرید ویدئو پروژکتور در خرید پرده نمایش هم دقت نمایید.
کنتراست در رابطه با دیگر عوامل مهم در خرید ویدئو پروژکتور
همان‌طور که گفته شد، کیفیت تصویر علاوه بر رزولوشن به کنتراست نیز بستگی دارد. این وابستگی در مورد تفکیک رنگ نیز صادق است. برای مثال اگر حجم نور بسیار زیاد باشد، گیرنده‌های چشم انسان قادر به تشخیص تفاوت رنگ‌ها نخواهد بود. یا در مثالی دیگر، اگر تعداد پیکسل‌ها یا رزولوشن ویدئو پروژکتور بسیار کم باشد، فاصله‌ای برای تفکیک رنگ باقی نمی‌ماند و کنتراست نقشی برای ایفاکردن نخواهد داشت.
بنابراین، همه عوامل باید در هماهنگی مناسبی باهم باشند تا کنتراست، تفکیک رنگی را به‌خوبی انجام دهد. این موضوع به این معناست که در دستگاهی که حجم نور و رزولوشن کم است، کنتراست 1:2500 کافی است و کار را به‌خوبی انجام می‌دهد و هرچقدر حجم نور و رزولوشن بیشتر می‌شود، کنتراست نیز باید بیشتر شود تا تصویر کیفیت مناسبی داشته باشد.
کنتراست مناسب
بر اساس نکته‌ای که گفته شد، عدد مشخصی به‌عنوان کنتراست مناسب وجود ندارد. این عوامل در کنار هم معنا دارند و تولیدکنندگان محاسبات مرتبط به آنها را به‌خوبی انجام می‌دهند تا همه چیز در هماهنگی با هم کیفیت مناسبی داشته باشد.
اما این موضوع وقتی نیاز به یک شرایط به خصوصی دارید، فرق می‌کند. در یک دستگاه با حجم نور، رزولوشن و کنتراست پایین، تصویر مناسب و قابل‌فهم است، اما همچنان تفکیک نوری به‌اندازه کافی نیست. این موضوع وقتی اهمیت پیدا می‌کند که تفکیک رنگی در استفاده شما از ویدئو پروژکتور اهمیت داشته باشد. برای مثال اگر مدرس نقاشی هستید که از ویدئو پروژکتور به‌عنوان ابزار آموزشی استفاده می‌کنید، قطعاً به کنتراست بیشتری نیاز دارید.
جمع‌بندی: کنتراست ویدئو پروژکتور چقدر باشد؟
کنتراست فاصله بین روشن‌ترین و تیره‌ترین رنگ را نشان می‌دهد و به‌نوعی میزان تفکیک رنگی تصویر تولید شده را مشخص می‌کند. اگر تفکیک رنگی برای شما اهمیت دارد، دستگاهی مناسب شماست که بیشترین کنتراست را دارد. اما حین استفاده از ویدئو پروژکتور در خانه یا کلاس درس، این عوامل اهمیت کمتری خواهند داشت و صرفاً کیفیت کلی تصویر برای شما مهم خواهد بود.
کیفیت کلی تصویر با هماهنگی سه عامل رزولوشن، کنتراست و حجم نور معنا پیدا می‌کند و این سه عامل باید در هماهنگی با یکدیگر عمل کنند. تولیدکنندگان ویدئو پروژکتور معمولاً این هماهنگی را بر اساس کاربرد دستگاهی که تولید می‌کنند، ایجاد می‌کنند.